قانون اساسی جمهوری اسلامی؛ زنجیری بر گردن ملت
قانون اساسیای که قرار بود ضامن حقوق و آزادیها باشد، تبدیل شده به ابزار حفظ قدرت و محدود کردن مردم. تا زمانی که اصول این قانون بر پایهی ولایت فقیه باقی بماند، هر ادعای «جمهوری» تنها ظاهری فریبنده است.
خودِ قانون یا ایدئولوژیِ فرمانروا
قانون اساسی هر کشوری باید پاسدار کرامت و ارادهی مردم باشد؛ اما در ایران بسیاری از اصولِ بنیادین این سند بهطوری نوشته شدهاند که اولویت را به ایدئولوژی و حفظ ساختار میدهند. وقتی ساختار حکمرانی بر "ولایت فقیه" بنیان مییابد، حق حاکمیت واقعی از مردم گرفته میشود و به اقلیتی تحمیل میگردد که پاسخگو نیست.
انتخابات؛ نمایش یا انتخاب واقعی؟
حضور مردم در صندوق رای باید تعیینکنندهی مسیر کشور باشد، نه شعاری برای مشروعیت دادن به تصمیماتی که از قبل تعیین شدهاند. نظارتهایی که نام «صیانت از اسلام» یا «ثبات نظام» بر خود دارند، عملاً قادر میشوند انتخابها را کنترل کرده و گزینههای واقعی را حذف کنند.
حقوق شهروندی و نابرابریِ ساختاری
حقوق پایهای مانند آزادی بیان، آزادی مذهب، حقوق زنان و حقوق اقلیتها همواره در سایهی تفسیرهای محدود و یکجانبه قرار گرفتهاند. زنانهسازی شهروندی در قوانین و تبعیضهای آشکار در امور خانواده و ارث و شهادت، نشان میدهد که حقوق برابر برای همه شهروندان هنوز تحقق نیافته است.
تفکیک قوا یا تمرکز قدرت؟
اصل تفکیک قوا زمانی معنی دارد که نهادها مستقل، پاسخگو و عادلانه باشند. اما وقتی دستگاه قضایی، نهادهای ناظر و حتی مجلس تا حد زیادی تحت تأثیر یا تحت کنترل سازوکارهای غیرمنتخب یا نیمهمنتخب قرار میگیرند، قرارِ قانونیِ تفکیک قوا بیمعنا میشود و تمرکز قدرت همچنان پابرجاست.
پاسخ به ادعای اصلاحپذیری
طرفداران اصلاحات اغلب تغییرات تدریجی داخل ساختار را پیشنهاد میکنند، اما هر بار که ساختار قدرت میبیند منافعش در خطر است، مانع جدی در برابر اصلاحات میسازد. بدون تغییر بنیادین در اصولی که حق حاکمیت را از مردم سلب میکنند، هر اصلاحی سطحی و شکننده خواهد ماند.
نیاز به قانونِ مبتنی بر انسان
ایران به قانون اساسیای نیاز دارد که انسان را محور قرار دهد نه یک ایدئولوژی؛ قانونی که حقوق فردی و جمعی را تأمین کند، قدرت را محدود و پاسخگو سازد، و راه را برای مشارکت واقعی مردم باز کند. تا آن روز، هر تلاشی برای دمیدن نفس آزادی در این کشور با سدهای نهادی روبهرو خواهد بود.
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر
توجه:فقط اعضای این وبلاگ میتوانند نظر خود را ارسال کنند.